Suat SÖĞÜT/FİNİKE (Antalya), (DHA)
Türkiye'nin en önemli portakal üretim merkezlerinden Finike'de üreticiler hasat sezonuna hazırlanırken, bu yıl üretimin önceki senelere göre düşük olması bekleniyor. Bu mayısta portakalların çiçekten meyve verme dönemine geçişi sırasında etkili olan çöl sıcakları önemli ölçüde zarara neden oldu. Finike bölgesinde aşırı sıcak nedeniyle yer yer bazı portakal bahçelerinde yüzde 30 ile yüzde 50 arasında kayıplar ortaya çıktı. Geçen yıllarda ortalama 200 bin ton portakal üretimi yapılan ilçe genelinde bu yılki kayıplarla birlikte rekolte beklentisi 140- 150 bin tona düştü. Koronavirüs pandemisi döneminde C vitamininin önemli bir ihtiyaç haline gelmesiyle birlikte narenciyeye talebin fazla olacağı da düşünülürken, Finike bölgesi üreticileri bu yıl portakal fiyatlarında önemli bir artış beklentisine girdi.
'300 KİLO VEREN AĞAÇTA 50- 100 KİLO ÜRÜN ÇIKACAK'
Yaklaşan narenciye sezonuyla ilgili değerlendirmede bulunan Finike Ziraat Odası Başkanı Halil Sarıçobanoğlu, üreticilerin sezona hazırlanırken sıcaklardan dolayı bahçe sulamalarına devam ettiğini, bir yandan da güzlük yağlı ilaçlama yaptığını söyledi. Sarıçobanoğlu, "15- 20 gün sonra da önce erkenci bölgelerden başlamak üzere hasada başlayacağız. 140- 150 bin ton civarında rekolte bekliyoruz. Fiyatlar geçen yıla nazaran biraz daha yüksek olacak. Ürünün Türkiye genelinde az olması nedeniyle beklentilerimiz 3 TL civarında. Bunun altındaki fiyatlar zaten çiftçiyi kurtarmaz. Çünkü bazı bölgelerde 300 kilo veren ağaçta 50- 100 kilo civarında ürün çıkacaktır yerine göre. Finike geneli demeyelim ama bazı bölgelerde hasar yüzde 50 oranında. Bölge bölge farklı etkilenen yerler oldu. Etkilenmeyen yerlerimiz de var. Ortalama 150 bin ton civarında ürün hasat etmeyi bekliyoruz" dedi.
'FİNİKE PORTAKALI DÜNYA BİRİNCİSİ'
Doğal afetlerin yanı sıra üreticinin en büyük sorununun emek hırsızlığı olduğunu vurgulayan Sarıçobanoğlu, "Sıcak hava akımı nedeniyle narenciyede zararımız var diyoruz ama bence oda başkanı olarak çiftçimizin en büyük sorunu zarardan ziyade başka bölgenin ürünlerinin 'Finike portakalı' adı altında satılması. Bizim çiftçimizin emeğinin çalınması. Adana olsun, Mersin olsun, Dalaman olsun, Serik olsun onlara da kötü portakal demiyoruz elbette ama Finike portakalı dünya birincisi olmuş. Başka bölge portakalının İstanbul'da, Ankara'da market tezgahlarında Finike etiketi ile satılması benim çiftçimin emeğini çalıyor. Finike portakalı gerçek değerinde satıldığı sürece çiftçinin yüzü güler. Biz yıllardır kendi emeğimizi, diğer illerin tüccarlarının, fabrikaların Finike diye marka vurmasından dolayı kaybediyoruz" diye konuştu.
'ÜRETİCİ SEZON ÖNCESİ YAŞADIĞI AFETTEN DOLAYI TEDİRGİN OLDU'
Üretici Celal Bülbül de narenciyenin en kritik olduğu dönemde, yani çiçekten sonra meyve tutum döneminde 14-18 Mayıs arası bütün Akdeniz sahilleri, Adana'dan belki Ege'ye kadar sıcak hava akımı yaşandığını belirterek, şöyle dedi: "Sıcak hava sebebiyle boncukta olan meyvede döküntü ve yanmalar oluştu ve ürün kaybına yol açtı. Covid-19 sonrası narenciyeye olan taleple birlikte fiyatların artmasını öngörüyorduk ama şimdi bu afet vesilesiyle de fiyatların biraz daha yukarı gideceğini düşünüyoruz. Çünkü ürün gerçekten çok azaldı. Bazı çiftliklerde yüzde 50'den fazla ürün kayıpları var. Bu da bir şekilde ürün fiyatına yansıyacaktır. Ama tabii ki sezonun başı, daha kışa girmedik. Kışa girmeden meyvenin başlangıcında böyle bir kaybın olması çiftçiyi tedirgin ediyor çünkü daha iki gün önce Ayvalık'ta, Karadeniz'de dolu ve fırtına zararları oluştu. Daha karakış gelmeden bu kadar afetle karşılaşınca kışı daha nasıl geçireceğimiz belli değil. Zor bir kış bizi bekliyor. Hem genel anlamda hem sağlık anlamında hem narenciye için sıkıntılı bir sezon bekliyor. Fiyatlar ürün kalitesine göre değişiyor. Ama Finike portakalı piyasanın üzerinde her zamanki gibi. Ürün kayıplarının yanı sıra artan girdi maliyetleri var. Şu an bir çiftçinin çiftliğini sürdürmesi için narenciye fiyatlarının 2,5- 3 liradan aşağı olmaması lazım. Fabrika değil tarla fiyatlarından bahsediyoruz."
