Geçtiğimiz hafta Atso Başkanı Davut Çetin, Atso meclisinde gündemle ilgili çeşitli konulara değinirken gündem maddelerinden biride Kırmızı Altın İmparatorluğu diye bir açıklamada bulundu. Domatesi kırmızı Altın olarak atfeden Çin ve yapacağı ihracat ve ülkemizin dünyada ki Pazar yönünden etkilenmesi ve dünyayı daha yakından takip etmek zorundayızla ilgiliydi. Bu açıklamadan hareketle konunun muhataplarından Antalya komisyoncular Derneği Başkanı Nevzat Akçan’la bu tespiti enine boyuna değerlendirdik.
ATSO Başkanı geçtiğimiz hafta gündeme dair açıklamalarda bulundu. Bunlardan biride domatesle ilgili bir açıklama idi. Yaptığı açıklamada şunları söyledi; Biz Rusya’yı konuşurken, Fransa’da bir araştırma yapıldı ve Kırmızı Altın İmparatorluğu diye yeni bir ülkenin ortaya çıktığını öğrendik. Kırmızı altın denilen şey domates. İmparatorluk denilen yer Çin. Çinli şirketler Afrika’da domates yetiştiriyor ve Avrupa Birliği ile Afrika arasındaki anlaşmalardan faydalanarak Avrupa’ya domates ürünleri satıyorlar. Çin’in İpek yolu projesi de hızla ilerliyor, bir dönem sonra Çin’den yüklenen mallar, 8-9 günde Avrupa’da olacak ve Türkiye’nin coğrafya avantajı azalacaktır. Yani artık, Rusya dışında bütün dünyaya, Çin gibi ülkelere de bakmak ve dünyayı daha yakından takip etmek zorundayız.
.jpg)
Bu açıklama da konunun muhataplarından biri olarak siz bu durumla ilgili ne söylemek istersiniz?
Çin dünya ekonomisini yöneten bir ülke. Şu an bu haber, şimdi, bizi ilgilendirmiyor gibi olsa da iki sene sonra bizim sektöre çok büyük bir darbe vuracak demektir. Ciddi bir Pazar problemiyle karşı karşıya kalacağız. Biz her ne kadar Avrupa ülkelerine domates yada sebze satmıyoruz desek te satıyoruz. 12 ay mevsimsel olarak hangi ürünümüz varsa meyve ve sebze bazında Avrupa’ya satıyoruz. Çin ilerleyen zamanda tarımda da ciddi anlamda yer almak isteyecek. Onlarda maliyetler ucuz, tarıma destek veriliyor. Biz üretimden kaçan bir ülke haline geldik, sürekli tüketiyoruz. Halde daha önce iş yapan ihracatçı firmalarımız teker teker kapanıyor. İhracatçı firmalarımızın ithalatçı firmaya dönüşmesi an meselesi. Bizim sahip çıkamadığımız domatese Çin bugün Kırmızı altın diyor. Bakın ne kadar önem verildiğini görün. Yetkililer bu altının değerini bilsin ve çiftçinin elinden bu altının alınmasına izin vermesinler.
Çin domatesi üretirse ve pazarlarsa işimiz çok zor.
Tarım bakanlığımız, STK’lar, üniversite hocalarımız, hal yönetimi ve ihracatçılarımızla bir araya gelerek ne yapabilirizin derdine düşmeliyiz. İş başa geldiği zaman çok geç kalmış olacağız. Yıkılmadan tarımı nasıl ayağa kaldırabiliriz bunun çarelerini aramalıyız.
Yani şunu demek istiyoruz kırmızı altın imparatorluğu bize aittir ve bizde kalmalı, elimizdeki var olan nimetin değerini bilmeliyiz ve dünyaya üretmeliyiz.
Üreticimize ve çiftçimize çok güveniyorum. Tarım bakanlığımız yetkililerimiz bizim pazarımızı açsın biz Çin’e kafa tutarız. Kesinlikle üreticimize güveniyorum, bizim gücümüz var ve çalışkan bir toplumuz. Tarımda ki en büyük sıkıntı iş gücü bunu bile dert etmiyoruz, kendimiz çalışırız. Yeter ki üretime yönelik sağlam kararlar alınsın.
Ucuz siyasetten kendimizi kurtararak sıkıntılarımızı sorunlarımızı hep beraber aşacağız. Sektörü canlı ve dinamik tutmamız gerekiyor. Ürdün, İran belki oralardan daha ucuz ithal edebiliriz ama ilerleyen zamanlarda bu hep böyle olmayacak. İçerdeki üretimimizi bitirdiğimiz vakit bu ülkeler bu kadar ucuz ürün satmayacaklar bize.
Tarımda yeni çıkan kanunlar çiftçiye yeni yükler getiriyor. Üreticiden yana değil. Cari açığı kapatmak üretmekle olur, yoksa bu cari açık hiçbir şekilde kapanmaz. 90 lı yıllarda mercimeği dışarıya satan ülke olarak şimdi dışardan satın alıyoruz. Kuru fasulye ve daha adını sayamayacağım bir sürü kalem ürün, samanı bile ithal eder olduk. Ovalarımız boş. Tarım bakanlığına büyük görev düşüyor. Hangi bölgede ne üretilir, nasıl verim alınır, bunun hesabını yapmalılar.
Tarım ciddi anlamda devletin destekleriyle yol almalı, üretime çiftçilerimizi daha fazla teşvik etmemiz gerekiyor. Üreticimize daha fazla destek vermeliyiz.
