Alparslan ÇINAR/ANTALYA, (DHA)
Elmalı ilçesinde Çığlıkara mevkiinde bin ve 2 bin yaşını deviren ağaçların boy gösterdiği sedir ormanı, yaklaşık 16 bin hektar alanı kaplıyor. Elmalı'ya 55 kilometre, Antalya'ya ise 165 kilometre uzaklıktaki Çığlıkara'yı oluşturan Lübnan sedirini kıymetli kılan kerestesinin yumuşaklığı, eşsiz kokusu ve dayanıklılığı. Halk arasında katran olarak bilinen sedir ağacı, Türkiye'de Batı ve Orta Toroslar ile Doğu Toroslar'ın iç ve dış bölümlerinde ve Amanos Dağları'nda bulunuyor.
Elmalı sedir ormanında bulunan bir sedir ağacı ise asırlara meydan okumasıyla dikkati çekiyor. 2026 yıllık sedir ağacı, ormanın iç kesimlerinde 25 metre yüksekliği, 3 metre çapıyla ziyaretçilerin yoğun ilgisini çekiyor. 'Koca Katran' adı verilen Toros sedirine, patika yolda uzun süren yolculuğun ardından ulaşılabiliyor. 2026 yıldır ayakta duran Koca Katran, bu ormanda anıt ağaç olarak kabul ediliyor. Antalya'da, yüzlerce yıllık yaşlara sahip 7'si Elmalı, 1'i Finike'de olmak üzere 8 anıt ağaç bulunuyor.
Antalya Orman Bölge Müdürü Vedat Dikici, ormanların korunmasına yönelik çalışmaları büyük titizlikle sürdürdüklerini söyledi. Yüzyılları deviren yaşlı ağaçların da ziyaretçiler tarafından görülebilmesi ve gelecek nesillere tüm canlılıklarıyla aktarılması için koruma altına alıp ayrı bir önem verildiğini de kaydeden Dikici, "Çığlıkara bölgesindeki sedir ormanında binli yılları aşan yaşlarıyla dikkati çeken sedir ağaçlarımız var. Bunlardan en yaşlısı olan ve Koca Katran ismini verdiğimiz ağacımız, 2 bin yaşını aşmış durumda. Ziyaretçilerden de oldukça yoğun ilgi gören bu ağaç, çok ziyaret ediliyor ve gelenler fotoğrafını çekiyor" dedi.
Elmalı ve Finike ilçelerinde anıt ağaç olarak koruma altına alınan diğer ağaçlar ise şöyle:
"Aslan Ardıç 1719 yaşında, Dibek Sedir Finike ilçesinde 1711 yaşında, Lübnan Sediri 1500 yaşında, Koca Sedir 1070 yaşında, Şah Ardıç 819 yaşında, Koç Sedir 669 yaşında, Katil Sedir 500 yaşında."
ORTALAMA ÖMÜRLERİ BİN YIL
Lübnan, Himalaya, Kıbrıs ve Atlas türleri bulunan sedir ağaçları, çamgiller (Pinaceae) familyasından Cedrus cinsini oluşturan iğne yapraklı ağaç türüdür. Ortalama ömürleri 1000 yıl kadar olan bu ağaçlar, 40 metre boya ve 2 metre çapa kadar büyüyebiliyor. Yarı ışık ağacı olarak bilinen sedirlerin nem istekleri az, sıcaklık istekleri ise fazla. Genel olarak Akdeniz ikliminin hakim olduğu yerlerde, Anadolu'da Batı, Orta ve Doğu Toroslar'da doğal olarak yayılış gösteriyor. Kuzeyde Erbaa ve Niksar çevrelerinde küçük ve izole halde bulunuyor.
