Üretici ve komisyoncu Nevzat Akcan, tarım sektörü için devletin benimsediği fiyat politikasının yanlış olduğunu belirterek, “Girdi maliyetleri bir an önce düşürülmeli ve insanların tarımdan kaçışı önlenmeli” dedi.
Akcan, üretim ve tüccarlık yönü nedeni ile tarımın her alanına hakim olduğunu belirterek, sektörün sıkıntılarına dikkat çekti. Tarımda denetim eksikliği olduğunu belirten Akcan, fiyat pahalılığı konusunda devletin izlediği politikanın yanlış olduğuna dikkat çekti. Üreticilerin tarımdan kaçışının önlenmesi gerektiğini belirten Akcan, prensip olarak çok mal satmayı değil, kaliteli hizmet sunmayı hedeflediklerini anlattı.
Yıllardır bu sektördesiniz. Yaptığınız işleri anlatır mısınız?
Biz açık alan üretimi yapmıyoruz. Açık alan üretimi artık bitti denecek kadar azaldı. Örtüaltı seracılığı gerçekten çok zor bir iş. Sonuçta bir bebek dünyaya geliyor. Bebek gibi canlı bir üründe uğraşıyoruz. 7-8 ay boyunca bakarak ayakta tutacaksın. Nasıl bir çocuğu dünyaya getirince ilgileniyorsan sebze de öyle. Zor bir iş, herkes yapamaz. Bu genelde aile çiftçileri olarak yapılıyor. Tarım zaten başlı başına zor bir sektör.
Sektör olarak beklentleriniz nelerdir?
Bu sektör ciddi manada yoruldu. Hani köyde ‘1 TL pazarda 10 TL’ dedikodusundan dolayı üretici de mağdur. Tüketici de mağdur, biz hal komisyoncuları da mağduruz. Yani bu sektörün mutlu olan bir kolu yok. Herkes mağdur bu süreçte. Demek ki sektör doğru yönetilemiyor. Mutlu olan kesim olsa, mutsuz olanları düzeltebiliriz ancak mutlu olan yok.
Sektörün sorunlarından basetseniz, neler söylersiniz?
Devlet bizim sektöre negatif bakıyor? Pozitif baksa bu kadar sıkıntı ve problem olamaz. Mesela domatesi, sebzeyi ucuza yedirmek hedefleniyor. Hükümet yarın değişebilir, hangi siyasi olursa olsun. Ürünü tüketiciye ucuz yedirme mantığıyla bakarsa olmaz bu iş. Bu sektör her geçen gün elimizden kayar gider. Benim çocukluğumda serada, toprakta, tarımda çalışan genç nüfus kaç kişiydi, şimdi kaç kişi? Çünkü gençler hep kayıyor. 10 dönüm 20 dönüm serası olan, 50 dönüm 100 dönüm açık alan tarlası olan da asgari ücretli işe kaçmak istiyor. Toprakta kimse durmuyor. Gençlerimizi toprakta tutmamız lazım. Avrupa bu işi aşmış. Avrupa'yı İspanya besliyor. İspanya’da bakınca üniversite mezunu modern kızlar çalışıyor serada. Neden? Adamlar tarımı seviyor. Devlet sevdirmiş. Halk tarımcı orada hakir görülmüyor. Bizim de öyle olmamız lazım. İspanya bizim en büyük rakibimiz, nasıl yarışacağız? Bizim İspanya’yla yarışma şans şansımız var mı? Yok, İşte devlet de bize burada tarım şartlarını iyileştirmesi lazım. Mesela hiçbir siyasi iktidar, sabahleyin kalkıp da ‘domates-sebzeye yasak getirdim’ diyememeli. Ben kurumsallık istiyorum.
Fiyat pahalılığı ile ilgili gündem değişmiyor. Bunu neye bağlıyorsunuz?
Pahalıya ürettiğin bir ürünü ucuza satma şansın var mı? Yok. Batırırsın. Aile çiftçileri bu uygulamalar yüzünden bıraktı. Pahalı yetiştiriyor, ucuza satacağız diye uğraşıyoruz. Bir zamanlar soğan-patates depoları ‘stokçu’ diyerek basıldı. Bunlar hep yanlıştı. Bu sene soğan 30 TL oldu. Biz domatesin-soğanın 30 TL olmasını istemiyoruz. Yalnız üreticinin de, tüketicinin de ekmek yiyebileceği bir fiyat olması lazım. Neden bu hale geldi bu iş? Tarım kayıt dışına çıktı, Tarımda denetim sıfır. 2012 yılında çıkartılan Hal Kanunu ile beraber kayıt dışının önü açıldı.
Tarım verileri gerçeği yansıtıyor mu?
Bu işin lideri biziz. Tarım Bakanı, Tarım İl Müdürü’nü arayıp, “Kaç ton domates üretilmiş, kaç ton ihracat satmışız, kaç ton iç piyasaya satış yapılmış” diye sorsa, TÜİK’in verileri gibi bilgi alabilir. Sahte veri verir, gerçek veriyi veremez. Kayıt dışının önü açılmayaydı. Kayıt dışının önü açıldığı için maalesef elinde hiçbir veri yok.
Aksu, Antalya ve Türk tarımı için ne anlam ifade ediyor?
Bizim üreticimizin.% 90’ı Aksu ve Gökpınar, Murtuna, Kurşunlu, Kemerağzı’nda. Antalya Hali’nin ana damarını bu bölgede oluşturuyor. Ancak Aksu, tarımdan istediği payı alamıyor. Bunu her toplantıda ve ortamda söylüyorum. Türkiye'de en büyük örtüaltı seracılığın yapıldığı Aksu tarımdan hakettiği payı alabilmeli. Toplantı Hali’nin % 70’'i Aksuludur.
