Begüm Aksoy - Fırat Demir
ANTALYA (İHA) -
Akciğer Sağlığı ve Yoğun Bakım Derneği (ASYOD) tarafından düzenlenen 10. Uluslararası Katılımlı Akciğer Sağlığı Kongresi (UASK), 9-12 Nisan tarihleri arasında Antalya'da gerçekleştirildi. Kongrede solunum hastalıkları, tütün bağımlılığı, akciğer kanseri, yapay zekâ destekli tanı yöntemleri ve uyku sağlığı gibi birçok konu ele alındı.
Kongreye katılan Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Mehmet Karadağ, özellikle uyku sağlığına dikkat çekti. Uyku sağlığının dünyada yeterince önemsenmediğini ifade eden Karadağ, her yıl 70'ten fazla ülkede düzenlenen Dünya Uyku Günü etkinliklerinin bu konuya farkındalık sağlamak amacıyla düzenlendiğini söyledi. "Uyku sağlığınızı önceleyin" mesajının bu yılki tema olduğunu aktaran Karadağ, uykunun yalnızca dinlenme değil, aynı zamanda fiziksel ve psikolojik sağlığın sürdürülebilmesi için zorunlu bir süreç olduğunu vurguladı. Karadağ, "Hayatımızın üçte birini uykuda geçiriyoruz. Uyku bir restorasyon dönemidir. Sağlıklı bir gün için sağlıklı uyku şart" diye konuştu.

"85 ayrı uyku bozukluğu tanımlanmış durumda"
Uyku bozukluklarının ciddi sağlık sorunlarına yol açabileceğini belirten Prof. Dr. Mehmet Karadağ, dünya genelinde 85 ayrı uyku bozukluğu tanımlandığını kaydetti. En yaygın uyku bozukluğunun ise uyku apnesi olduğunu söyleyen Mehmet Karadağ, bu rahatsızlığın solunumun durmasıyla birlikte beyin ve diğer hayati organların yeterince oksijen alamamasına neden olduğunu ifade etti. Karadağ, "Geceleri horlayan ya da nefesi duran biri, aslında uykuda sağlıklı şekilde nefes alıp veremiyordur. Bu durum beyni, kalbi, karaciğeri, böbrekleri ve tüm vücudu olumsuz etkiler. Sabah yorgun uyanan, gün içinde sürekli uykusu gelen kişilerde konsantrasyon bozukluğu, depresyon, dikkat dağınıklığı başlar" ifadelerini kullandı.

Uyku apnesi artık sürücü belgesi için yasal değerlendirme kriteri
Prof. Dr. Karadağ, Türkiye'de 2015'te yürürlüğe giren düzenleme ile birlikte uyku apne sendromunun sürücü belgelerinde doğrudan değerlendirilmesi gereken bir sağlık kriteri haline geldiğini hatırlattı. Karadağ, şöyle devam etti: "Artık profesyonel ehliyetler 5 yılda bir, amatör ehliyetler ise 10 yılda bir sağlık raporuyla yenilenmek zorunda. Bu raporlarda uyku apnesi de değerlendiriliyor. Bu kişiler de elbette sürücü olabilir. Ancak bunun için tanılarının konulması, gerekli tedavilerinin yapılması ve bu durumun üç uzman hekimden oluşan bir heyet tarafından onaylanması gerekiyor" diye konuştu. Karadağ, bu uygulamanın trafik güvenliği açısından büyük önem taşıdığını da sözlerine ekledi.

"Uyku apnesi olanların yüzde 90'ı tanı almamış durumda"
Toplumda uyku apnesinin görülme sıklığının yaklaşık yüzde 5 olduğunu, ancak bu kişilerin yüzde 90'ının tanı almadığını belirten Prof. Dr. Karadağ, bu durumun ciddi bir halk sağlığı sorunu olduğuna dikkat çekti. Uyku bozukluğu olan kişilerin hem bireysel sağlıkları hem de toplum güvenliği açısından risk oluşturabileceklerine işaret eden Karadağ, "Uyku bozukluğu tanısı konmamış bir kişi, trafikte ya da işyerinde ciddi kazalara neden olabilir. Avrupa'da ve ülkemizde bu nedenle yasal düzenlemeler yapıldı. Kazaların ve buna bağlı ölümlerin azaldığını görüyoruz. Ancak halk bu konuda hâlâ yeterince bilinçli değil" dedi.

"Uyku sağlığı obezite ve hipertansiyonla da bağlantılı"
Prof. Dr. Karadağ, uyku apnesinin obezite ve hipertansiyon gibi yaygın sağlık sorunlarıyla da doğrudan ilişkili olduğunu söyleyerek, uyku sağlığının ihmal edilmesinin uzun vadede kilo alımı, tansiyon yüksekliği ve metabolik bozukluklara neden olabileceğini aktardı. Karadaği "Uyku sırasında yeterince nefes alamayan kişi zamanla kilo alır, tansiyonu yükselir, ruh hali bozulur. Bu zincirleme etki sağlığın tüm alanlarını etkiler. Uyku sağlığı, genel sağlığın temellerinden biridir" diyerek uykunun hayat kalitesi üzerindeki belirleyici rolüne dikkat çekti.